Lịch sử triều đại Joseon (1392 – 1910) – triều đại cuối cùng của bán đảo Hàn
Qua ngay sát 5000 năm dựng nước cùng giữ nước, cả quả đât biết đến hàn quốc là một nước nhà có bề dày định kỳ sử. Trải qua biết bao biến động thăng trầm nhưng quốc gia này vẫn luôn giữ được một nét văn hóa truyền thống riêng biệt. Văn hóa Hàn Quốc đã bao gồm nhiều biến hóa theo từng triều đại. Thế nhưng triều đại Joseon trong khi là có tác động lớn nhất. Và đồng thời còn bảo quản nhiều văn hóa tới thời ni nhất. Hãy cùng phukiennail.net khám phá lịch sử của triều đại dài nhất bán hòn đảo Hàn này cũng giống như khám phá một vài nét tiêu biểu trong thời Joseon nhé.
Bạn đang đọc: Lịch sử hàn quốc
NỘI DUNG CHÍNH
III. Các nghi lễ và cực hiếm của Nho giáoVII. Những điều chưa biết về triều đại Joseon
I. Thành lập và hoạt động triều đại Joseon (조선)
Cuối nạm kỷ 14, triều đại Goryeo lung lay. Trung Quốc mở ra triều công ty Minh, triều đình hoàng thất Goryeo tạo thành 2 phe: phe của tướng Lee (ủng hộ nhà Minh) và phe của tướng tá Choe. Năm 1388, sứ giả bên Minh mang lại Geryeo, yêu mong trao lại phần cương vực phía Bắc cũ. Vị đó, tướng tá Choe lên kế hoạch tiến công bán hòn đảo Liêu Đông. Tướng tá Lee được chọn làm chỉ đạo cuộc chiến, nhưng mà ông đang nổi dẩy và chủ xướng cuộc nổi lên lật độ vua Woo nhằm ủng hộ cho đàn ông của vua là Chang. Mặc dù nhiên, về sau tướng Lee sẽ giết bị tiêu diệt cả vua Woo cùng Chang, rồi chuyển Lee (vua Gongyang – Goryeo) lên ngai vàng.
Đến năm 1392, tướng Lee đã phế truất vua Gongyang, thành lập nên triều đại Joseon, hoàn thành 500 năm sống thọ của triều đại Goryeon. Năm 1394, ông xác nhận dời đô từ bỏ Gaeseong về Hanyang. Triều đại Joseon kéo dài hơn nữa 500 năm từ 1392 đến 1910. Lee Seong-gye đã chế tạo nhà nước Joseon dựa trên những nguyên tắc của Nho giáo new làm tứ tưởng thống trị, thay thế cho Phật giáo từ khá nhiều thế kỷ trước. Và đấy là triều đại ở đầu cuối của nước hàn và là triều đại Nho giáo rứa quyền thọ nhất.
Joseon biết tới sự thay đổi hoàn toàn và được nhà nắm quyền đống ý để bắt đầu một triều đại mới. Cái brand name Joseon dịch ra tức là “Bình minh tươi mới”.
II. Những đời vua triều đại Joseon
| STT | Hiệu | Tên riêng | Thời gian tại vị |
| 1 | Thái tổ (Taejo) | Lý Thành Quế (Lee Seong-gye | 이성계) | 1392–1398 |
| 2 | Định Tông (Jeonjong) | Lý Phương trái (Lee Bang-gwa | 이방과) | 1398–1400 |
| 3 | Thái Tông (Taejong) | Lý Phương Viễn (Lee Bang-won | 이방원) | 1400–1418 |
| 4 | Thế Tông (Sejong) | Lý tạo thành (Lee vị | 이도) | 1418–1450 |
| 5 | Văn Tông (Munjong) | Lý phía (Lee Hyang | 이향) | 1450–1452 |
| 6 | Đoan Tông (Danjong) | Lý Hoằng Vĩ (Lee Hong-wi | 이홍위) | 1452–1455 |
| 7 | Thế Tổ (Sejo) | Lý Nhu (Lee Yu | 이유) | 1455–1468 |
| 8 | Duệ Tông (Yejong) | Lý Hoảng (Lee Gwang | 이광) | 1468–1469 |
| 9 | Thành Tông (Seongjong) | Lý huyện (Lee Hyeol | 이혈) | 1469–1494 |
| 10 | Yên tô Quân (Yeonsangun) | Lý Long (Lee Yung | 이융) | 1494–1506 |
| 11 | Trung Tông (Jungjong) | Lý Dịch (Lee Yeok | 이역) | 1506–1544 |
| 12 | Nhân Tông (Injong) | Lý Hạo (Lee Ho | 이호) | 1544–1545 |
| 13 | Minh Tông (Myeongjong) | Lý hoàn (Lee Hwan | 이환) | 1545–1567 |
| 14 | Tuyên Tổ (Seonjo) | Lý Diên (Lee Yeon | 이연) | 1567–1608 |
| 15 | Quang thủy quân (Gwanghaegun) | Lý Hồn (Lee Hon | 이혼) | 1608–1623 |
| 16 | Nhân Tổ (Injo) | Lý Tông (Lee Jong | 이종) | 1623–1649 |
| 17 | Hiếu Tông (Hyojong) | Lý Hạo (Lee Ho | 이호) | 1649–1659 |
| 18 | Hiển Tông (Hyeonjong) | Lý Bôn (Lee Yeon | 이연) | 1659–1674 |
| 19 | Túc Tông (Sukjong) | Lý Đôn (Lee Sun | 이순) | 1674–1720 |
| 20 | Cảnh Tông (Gyeongjong) | Lý Quân (Lee Yun | 이윤) | 1720–1724 |
| 21 | Anh Tổ (Yeongjo) | Lý Khâm (Lee Geum | 이금) | 1724–1776 |
| 22 | Chính Tổ (Jeongjo) | Lý Toán (Lee San | 이산) | 1776–1800 |
| 23 | Thuần Tổ (Sunjo) | Lý Công (Lee Gong | 이공) | 1800–1834 |
| 24 | Hiến Tông (Hyeonjong) | Lý Hoán (Lee Hwan | 이환) | 1834–1849 |
| 25 | Triết Tông (Cheoljong) | Lý Biện (Lee Byeon | 이변) | 1849–1863 |
| 26 | Cao Tông (Gojong) | Lý Mệnh Phúc (Lee Myeong-bok | 이명복) | 1863–1907 |
| 27 | Thuần Tông (Sunjong) | Lý Thác (Lee Cheok | 이척) | 1907–1910 |
Vua Sejong – người tạo thành bảng vần âm Hangeul
III. Những nghi lễ và quý hiếm của Nho giáo
Với Nho giáo, lòng hiếu thảo là một truyền thống lâu đời để nhỏ cháu tôn trọng thánh sư và fan lớn vào gia đình. Theo làng hội xưa, là 1 trong vị vua trị do đất nước, vấn đề thực thi các nghi lễ tiên nhân là vô cùng cần thiết trong cuộc sống thời Joseon. Các linh mục pháp sư Hàn Quốc và những giáo sĩ Phật giáo trong tương đối nhiều thế kỷ đã triển khai truyền thống này. Dân bọn chúng cũng tiếp nhận Nho giáo để áp dụng vào trong đời sống hàng ngày. Điển ngoài ra các lễ nghĩ hiệ tượng “Tam cưng cửng ngũ thường”.
Ba cương lĩnh
Quân vi thần cương: Quân cùng với thầnPhụ vi tử cương: cha với conPhu vi thê cương: vợ với chồngNgười trên (quân, phu, phụ) phải chăm sóc, bảo vệ, bao dung bạn dưới (thần, thê, tử). Còn người dưới nên kính nhường, yêu thương thương, phục tùng cùng biết ơn fan trên.Năm điều về nhân luân (luân lý)
Quân thần hữu nghĩa: Vua tôi có cái nghĩaPhụ tử hữu thân: phụ thân con có tình thânPhu phụ hữu biệt: Vợ ông chồng có sự khác biệtTrường ấu hữu tự: Huynh trưởng và con nít có trơ trẽn tự trên dướiBằng hữu hữu tín: bạn bè thành thật tin tưởng nhau
Tam cưng cửng ngũ thường tuy dần biến đổi theo từng thời đại tuy nhiên vẫn ảnh hưởng tác động nhiều đến hàn quốc ngày nay. Văn hóa kính trên nhường nhịn dưới luôn được bạn dân hàn quốc coi trọng và chỉ dạy lại cho nhỏ cháu.
Ví dụ: văn hóa người con trẻ kính trọng bạn già. Lúc lên xe buýt thì nhường nhịn chỗ cho người già cũng là bắt đầu từ tư tưởng nho giáo “tam cưng cửng ngũ thường” của thời đại Joseon.
Xem thêm: Thanh Công Cụ Vẽ Trong Word 2007, 2010, 2013, 2016, 2019 Siêu Đơn Giản
IV. Làng mạc hội triều đại Joseon
Từ thời đại Joseon đã mày mò ra các hình thức làm đẹp nhất cho thiếu nữ nhưng vẫn phải tuân thủ các vẻ ngoài Nho giáo new thể hiện trên tầng lớp thượng lưu. Trong khi đa số các tầng lớp xóm hội khác dựa vào sự di truyền. Các quan chức cơ quan ban ngành được bảo vệ vị trí của chính mình thông qua những kỳ thi của triều đình dựa trên giáo lý Nho giáo. Trong số những hậu quả của điều này là việc phân biệt nam nữ ngày càng bự giữa. đàn bà của thời đại này bị coi nhẹ, không có tiếng nói, luôn phải ở trong nhà phục vụ mái ấm gia đình và chú tâm con cái.
Trong gần như lần cách tân tiếp theo để xúc tiến các nghiên cứu và phân tích Nho giáo, đã xuất hiện thêm “Hangeul” vào năm 1446. Hangeul có thể chấp nhận được các tác phẩm kinh khủng của trung quốc được dịch sang ngữ điệu Triều Tiên. Phát minh mới này có tác động sâu rộng lớn hơn bằng phương pháp cho phép tất cả các thành viên trong làng hội (kể cả những người không tham gia giáo dục đào tạo tiếng china cổ điển) hoàn toàn có thể đọc và viết. Hangeul tức thì lập tức tạo nên một loạt các vận động mới, thông dụng là viết thư cá nhân.
V. Sự tiếp tục và những đổi khác trong Phật giáo
Phật giáo vốn là thành trì đạo đức với tôn giáo của những triều đại hàn quốc trước đây. Tuy nhiên với nghi thức nhà nước Nho giáo, Phật giáo đã biết thành giáng xuống một phạm vi riêng biệt tư thâm thúy hơn về sự việc thờ phụng cá nhân giữa các thành viên của triều đình cùng xã hội khi nói tới vấn đề của cuộc sống. Các đối tượng sùng đạo đã có được ủy thác để cung cấp các yêu thương cầu cầu nguyện cho một cuộc sống lâu dài, trẻ khỏe và mong ước tái sinh thành công ở nhân loại bên kia. Tuy nhiên với nghĩa vụ sinh nhỏ trai, thiếu phụ của triều đình với xã hội Joseon trở thành những người ủng hộ trung thành với chủ nhất.
VI. Khu lăng tẩm triều đại Joseon
Lăng tẩm hoàng phái Joseon là khu tuyển mộ cổ, nơi mai táng của hoàng phái trong 25 đời vua, được xây dựng từ thời điểm năm 1408 cho 1966. Khu vực lăng tẩm này đã được UNESCO công nhận là “Di sản văn hóa truyền thống thế giới” vào năm 2009. Hoàng lăng Joseon được phân chia thành 2 khu: khu vực Neung (능 – 陵) bao hàm mộ của Vua, vương vãi hậu và những người được tầm nã thành vua, vương hậu với khu Won (원, 園) là địa điểm yên ngủ của Thái tử, thái tử phi,… tổng cộng có 40 ngôi chiêu mộ khu Neung với 13 ngôi chiêu tập khu Won. Đây là quần thể còn được bảo toàn vẹn toàn nhất cho đến bây giờ.
Nguyên tắc phát hành lăng mộ phụ thuộc vào phong thủy với tiêu chuẩn Tôn giáo. Bề ngoài cơ bản là “bối đánh lâm thủy” – phía sau có núi, phía đằng trước có dòng nước chảy. Khối hệ thống lăng tẩm này cũng giống như những lễ nghi, biểu lộ chữ “Trung” cùng chữ “Hiếu” trong Nho giáo. Cạnh bên lăng mộ, còn có các tượng phật điêu khắc sở hữu ý nghĩa bảo đảm cho vị trí an nghỉ của các thành viên Hoàng tộc. Đặc biệt, chỉ quanh chiêu tập vua mới có tượng đá binh sĩ – biểu tượng quyền lực của một vị hoàng đế.
VII. Các điều không biết về triều đại Joseon
Mặc cho dù hứng chịu phần nhiều cuộc tấn công từ ngoại quốc, triều đại Joseon vẫn trường thọ ổn định qua nhiều thế kỉ. Triều đại này cũng tự bảo vệ mình bởi những cơ chế đối ngoại cô lập. Mặc dù nhiên, vào vào cuối thế kỷ XIX, nước hàn buộc phải mở những hải cảng của bản thân mình để giao dịch.
Việc ra mắt nhiếp ảnh và giáo dục và đào tạo trong nỗ lực tân tiến hóa giáo dục của hàn quốc vào năm 1897 đã đem lại những thay đổi về phong thái trong nghệ thuật và thẩm mỹ (từ sự hào hoa trong phòng vua, triều đình đến đến tác động của họ đối với phần sót lại của buôn bản hội Joseon, từ bỏ sự trình bày của các cá thể đến việc thực hành thực tế thờ cúng tổ tiên và Phật giáo). “Chính trị ảnh hưởng đến nghệ thuật”. Chính sách của đơn vị nước được những quan chức đầu tiên của Joseon giới thiệu đã tạo thành ra thành phầm nghệ thuật mới cân xứng với yêu cầu của triều đại mới. đa số được tạo ra bởi những nghệ nhân và nghệ sĩ triều đình vô danh.
Trong thời đại Joseon, văn hóa, khoa học kỹ thuật cũng có thể có sự trở nên tân tiến vượt bậc. Vua Sejong (1394 – 1450) đã sáng lập ra bảng vần âm Hangeul hàn quốc vào năm 1446. Đồng hồ nước nước, thước đo mưa, đồng hồ mặt trời cũng là những sáng tạo của vị vua anh minh này.
Đồng hồ mặt trời
Đồng hồ nước
Xã hội thời Joseon chỉ chú ý vào học tập thuật nên thương mại dịch vụ và cấp dưỡng bị coi nhẹ, không tuân theo kịp sự biến hóa của thay giới. Ko kể ra, Hàn Quốc tiến bộ vẫn còn tác động văn hóa phân biệt ách thống trị từ thời Joseon. Vậy thể chia thành 4 giai cấp:
Tầng lớp quý tộc: những người giàu có, sở hữu quyền bao gồm trị của khu đất nước.Tầng lớp trung lưu: những người làm các bước mang tính kỹ thuật như quan liêu thông dịch, thầy thuốc.Tầng lớp thường xuyên dân: những người làm ruộng là đa phần và đóng góp thuế mang đến nhà nướcTầng lớp nhân tiện dân: rất nhiều nô tỳ, đồ gia dụng tề (người giết mổ mổ gia súc)Tổng hợp: phukiennail.net Team
—
LIÊN HỆ NGAY
